Welk thema is voor jullie komend jaar belangrijk? 

Ursula: Het belangrijkste thema voor ons dit jaar is een Professionele Ontwikkeling (PO) na de COVID tijd. Voor veel studenten is op de campus zijn nieuw na twee jaar van online onderwijs. De overgang van middelbare school naar universiteit is daardoor anders gegaan dan bij voorgaande studenten. Het is best wennen om elkaar weer fysiek te zien en daardoor zijn er ook nieuwe omgangsvormen, niet alleen voor studenten onderling, maar ook met docenten, medewerkers en patiënten.
Mijke: Anderhalf jaar geleden ben ik begonnen als secretaresse bij PO, nadat ik jaren studentzaken van een andere VU-opleiding heb ondersteund. Net als voor veel nieuwe studenten gold ook voor mij dat ik met name thuis werkte. Na drie semesters te hebben meegedraaid, merkte ik dat er minder ‘community’ was dan voorheen. Het leek alsof sommige studenten naar de opleiding keken als ‘Wij vs Zij’. Door het online werken verliep ook het contact met studenten minder persoonlijk. Ik kreeg het gevoel alsof de mailbox van PO als object werd gezien in plaats van een communicatieplatform waar een echt persoon probeerde mee te denken met de student. Na de portfolio beoordelingen en verzoeken om administratieve aanpassingen heb ik wel mails ontvangen van studenten met de vraag: “Weet u wel zeker dat u deze mail aan de juiste persoon hebt gestuurd?” Er is altijd wederkerigheid in het contact, met zulke mails is het lastig om mee te denken met studenten. Vaak is het ook een stukje ‘onbewust onbekwaam’ en hebben deze studenten niet eens door dat ze op een bepaalde manier communiceren. De komende maanden willen we graag weer een positieve en respectvolle communicatie als aandachtspunt op de agenda zien!

Hoe proberen jullie binnen Professionele Ontwikkeling meer zelfreflectie te stimuleren?

Ursula: Er zijn een aantal veranderingen doorgevoerd binnen PO. Zo krijgen studenten geen onvoldoende meer voor PO, maar ‘behoeft aandacht’. Hierdoor is er meer ruimte en tijd voor het individu en hulp op maat door tutoren. PO is een continue ontwikkeling en meestal kan dat prima met een tutor gestroomlijnd worden, maar soms is er extra aandacht nodig. Het uitgangspunt voor een ‘behoeft aandacht’ is een bemoedigende en positieve insteek. We vragen studenten wat er speelt en wat we voor die persoon kunnen betekenen en gaan vaak samen aan de slag.

Studenten ervaren Professionele Ontwikkeling en het portfolio soms als een taaie en droge opdracht. Hoe kijken jullie daarnaar en wat zijn jullie tips voor studenten om er meer uit te halen?

Mijke: Wat mij betreft is het belangrijkste het creëren van bewustzijn bij jezelf, hoe je overkomt en wat je nodig hebt. Door de aanpassingen willen we toewerken naar zelfsturing: dit wordt er van me verwacht, dus dit kan ik aanpassen.
Ursula: Het portfolio is een moment van zelfreflectie; wat gaat er goed en wat past er bij mijn fase van ontwikkeling en waar mag ik tevreden mee zijn? Maar het is ook het moment om je af te vragen wat voor persoon of arts je zou willen worden. Vraag je af of je rolmodellen kent die daarbij aansluiten en wat voor eigenschappen zij hebben en hoe zij de in jouw ogen begerenswaardige positie hebben bereikt. Zoek het dichtbij jezelf en groei daar naartoe in kleine stapjes. Als laatste wil ik meegeven dat het belangrijk is realistisch te zijn in je einddoelen; op welke termijn wil je die bereiken en wat ben je bereid om ervoor opzij te zetten? Korte termijn doelen om lange termijn ambities te verwezenlijken. 

Een andere, recente aanpassing binnen de masteropleiding is het programmatisch toetsen. Ik hoorde dat het soms best lastig is om alle benodigde feedback-formulieren te vragen, hoe zien jullie dat?

Ursula: Die verhalen kennen we ook inderdaad en we zien dat er meer feedback in de portfolio’s verzameld mag worden. Hierbij zijn twee partijen betrokken: de docenten/artsen die feedback geven en de studenten zelf. In een docentprofessionaliseringsscholingsproject willen we artsen en docenten leren adequaat feedback te geven en hier meer aandacht aan te besteden. Daarnaast moet we af van het imago dat je zoveel formulieren moet verzamelen. Het gaat er juist om dat je wilt groeien als arts of persoon en daarom op bepaalde onderdelen feedback wil. Het is geweldig als iemand je de hemel in prijst, maar je leert meer van tips. Door een helder doel te formuleren raak je je bewust van waar je focus voor groei ligt. Bedenk je ook dat je niet lastig bent als je feedback vraagt: artsen in de vervolgopleidingen doen hetzelfde bij hun werkbegeleiders/supervisoren en medisch specialisten bij elkaar!

Er is steeds meer aandacht voor persoonlijke ontwikkeling naast slechts het professionele, hoe kijken jullie daarnaar?

Ursula: Dat klopt zeker, het past bij deze generatie om na te denken over wat je als persoon belangrijke waarden vindt. Er is een shift binnen de beroepsgroep gaande, maar je zal een deel van je opleiding ook nog onderwijs krijgen van artsen die met een conservatiever beroepsidee opgeleid zijn.
Binnen de geneeskunde zijn er veel vakoverstijgende competenties, bv een goede werk-privébalans creëren of leiding geven. Daarnaast ontstaan er nieuwe functies in het werkveld door interprofessioneel samenwerken of gebruik van nieuwe technologische interventies als robotica. Daarom is de leerlijn PO opnieuw gerangschikt, naast en samen met Academische Vorming en Medisch Expert. Binnen PO komt er meer aandacht voor balans/welzijn, samenwerking, professioneel en persoonlijk leiderschap en communicatie.

Hebben jullie nog een laatste boodschap voor studenten?

We merken dat veel studenten perfectionistisch zijn en druk voelen om te presteren. Maar onthoud: je mag oefenen en groeien, daar is opleiden voor bedoeld!